Wat is "Fuzzy Democracy"?

Wat stellen politieke partijen nog voor? Uiteindelijk gaat het toch vooral om de macht, althans, die indruk heb ik. Wat heb je als burger nog te kiezen? Waarom zou je überhaupt nog een stem uitbrengen op een politieke partij?

Dat zijn in mijn ogen logische gedachtes als je kijkt naar de politieke partijen in Nederland maar ook in Amerika, Engeland en tal van andere Europese landen. Volgens mij bestaat momenteel echter het grote gevaar dat mensen onverschillig worden als het over politiek gaat. Ik betrap mezelf daar ook op.

Maar door die onverschilligheid kunnen in de huidige politieke systemen opeens vreemde vogels aan de macht komen. Als dat gebeurt, dan is dat de rekening die de onverschillige burger op zijn bordje krijgt gepresenteerd. Dus is het tijd om iets te ondernemen. Veel mensen weten volgens mij ook donders goed dat er binnenkort iets moet veranderen om uit deze uitzichtloze crisis te komen.

Vorige week liep ik tijdens een stamtafel voor vertalers in Berlijn de Engelse filosoof Paul Gregory tegen het lijf. De man heeft een oplossing om uit de crisis te komen en hij noemt zijn vinding "Fuzzy democracy". Op de website www.fuzzydemocracy.eu staat een korte introductie over "Fuzzy Democracy" en enkele (Engelstalige) links naar meer gedetailleerde informatie.

Eerlijk gezegd vind ik zijn oplossing een prima manier op de huidige problemen aan te pakken en de burgers veel directer te betrekken bij het nemen van beslissingen als het gaat om belangrijke en vaak ook omstreden thema’s. Ik beweer niet dat dit nu dé oplossing is, maar het is in ieder geval een mogelijke oplossing die wellicht andere mensen aanzet om hierover mee te denken en te participeren. Dat lijkt me vandaag de dag belangrijker dan ooit.

Hieronder heb ik de introductie van "Fuzzy Deomcracy" neergezet, zodat het mogelijk is om iets over dit idee in het Nederlands te lezen.

Weg met de betutteling
"Fuzzy Democracy" is voor iedere kiezer die gedifferentieerd zijn of haar stem wil uitbrengen en zich niet bij de verkiezingen al laat dwingen om een een beroerd compromis te sluiten. Het gaat erom dat je bij wijze van spreken je eigen ideale maaltijd helemaal zelf kunt samenstellen en je niet aangewezen bent op de verplichte menukaart die gerechten bevat die je je ergste vijand niet zou willen voorschotelen.

Bij Fuzzy Democracy zoek je zo lang als je wilt, totdat je iemand hebt gevonden over wie je in voldoende mate tevreden bent. Misschien, als je traditioneel bent ingesteld, zoek je eerst mensen in je eigen buurt of provincie, waar je de kandidaten via-via kent of je zoekt binnen de eigen beroepssector of bij andere organisaties. Uiteindelijk gaat het iedere keer om persoonlijk vertrouwen. Zo gecompliceerd is het ook niet: je bent bij de verkiezingen echter niet meer aangewezen op de richtlijnen van partijen en hun duistere partij-apparaten.

Als het zo ver is ga je op de verkiezingsdagen naar de elektronische kiesmachine, die altijd van diverse kanten goed in de gaten wordt gehouden, omdat een dergelijk apparaat altijd perfect moet functioneren. Vervolgens typ je de naam in van de persoon die je hebt uitgezocht. Als deze persoon te weinig stemmen krijgt, dan kan hij zijn stemmen overdragen aan een persoon die zijn vertrouwen geniet. Heeft hij meer dan het vereiste aantal stemmen ontvangen, dan kan hij de overtollige stemmen eveneens verder reiken. Op die manier gaat er geen stem verloren. Dat is de echte representatieve democratie.

Weg uit de partijen
"Fuzzy Demcoracy" is voor iedereen, zelfs voor voormalige partijfunctionarissen: als u zichzelf ter verkiezing wilt stellen, dan verzamelt u een paar honderd mensen die voor u willen tekenen en u betaalt een kleine borg – ongeveer zoals het er nu ook aan toe gaat in bepaalde landen. Om te worden gekozen moet u een bepaald aantal kiezersstemmen bereiken, bijvoorbeeld 100.000. Haalt u die grens net niet, dan kunnen andere kandidaten hun stemmen aan u afgeven – zowel kandidaten die over meer dan 100.000 stemmen beschikken alsook kandidaten die minder stemmen hebben gekregen en er mee ophouden.

Kiesdistricten zoals in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten zijn er niet meer – u kunt stemmen verwerven uit het hele land. In het huidige internettijdperk, waarin alles en iedereen digitaal met elkaar is verbonden, is een partijapparaat overbodig. Daarvoor in de plaats bent u aangewezen op mensen die overtuigd zijn van uw capaciteiten en uw bekwaamheid en voor u bijvoorbeeld via de social media of andere kanalen reclame maken.

De dingen niet met elkaar vermengen
De mens voor alle mogelijke doeleinden bestaat niet, de vertegenwoordiger voor alle mogelijke doeleinden evenmin. De persoon die over een solide kennis op het gebied van financiën beschikt en daarbij ook de belangen van tegengestelde opvattingen van gerechtigheid in het oog behoudt, is bij lange na niet de persoon die je toevertrouwt om bijvoorbeeld een principebesluit over abortus te laten nemen, over euthanasie of de subsidiëring van cultuur. Vertegenwoordigers voor deze gebieden moet je apart van elkaar kunnen kiezen en ze moeten hun zetels overeenkomstig in aparte parlementen uitoefenen. Het is altijd nog mogelijk om een Hogerhuis – een Tweede Kamer – als controlerende en coördinerende instantie te plannen.

De individuele kiezer moet zich – zonder betutteling – vrij kunnen uitspreken over de grote thema’s. Er zouden dus meerdere apart te kiezen vakparlementen moeten ontstaan, die bijvoorbeeld de volgende gebieden afdekken:

• Belastingheffing; – apart hiervan:
• Financiële planning (uitgavenpolitiek van de staat)
• Transport en infrastructuur
• Milieupolitiek
• Onderwijssysteem en gezinspolitiek
• Gezondheidszorg
• Verdediging en buitenlandse zaken
• Bestrijding van de criminaliteit
• Ethische oriëntering van nieuw beleid

Hiermee zou overigens nu al een begin gemaakt kunnen worden. Zo zou de Tweede Kamer (of een vergelijkbare volksvertegenwoordiging in een ander land) op z’n minst een bijeenkomst kunnen organiseren om een nieuwe, ethische koers vast te stellen, die volgens het hierboven beschreven procedé wordt gekozen. Hier zou men omstreden kwesties kunnen bespreken en om te beginnen adviezen (later besluiten resp. wetten) kunnen aannemen, bijvoorbeeld t.a.v. de volgende zwaarwegende, omstreden thema’s:

• Euthanasie
• Abortus
• Tolerantie – en de grenzen van tolerantie (bijvoorbeeld het dragen van sluiers; de besnijdenis van kleine kinderen)
• Reclame in het openbaar en reclameaffiches (bijvoorbeeld de seksualisering van de optische omgeving) – anders gezegd: de geestelijke milieuvervuiling
• Omgang met pornografie en afbeeldingen van geweld
• De handhaving van prostitutie
• Recht op privacy en waar deze rechten ophouden te bestaan
• De subsidiëring (het behoud) van niet-commerciële cultuur (culturele veelsoortigheid)
• Drugspolitiek (sigaretten- en alcoholreclame; het gedogen van cannabis, enz.)
• De reikwijdte van de rechten van gehandicapten

Wat karaktereigenschappen betreft zullen bij de verkiezingen vast en zeker hele andere mensen opduiken dan de personen waar we nu aan gewend zijn. Er zullen zich mensen uit kerkelijke maar ook veel mensen uit humanistische kringen aanmelden. Bij deze vraagstukken hebben we niet allemaal dezelfde mening en onze conflicten zouden openbaar erkend en uitgedragen moeten worden. Een dergelijke volksvertegenwoordiging heeft een hele andere samenstelling en een veel hogere legitimatie dan elke andere van bovenaf aangewezen "commissie van deskundigen".

Overigens, als het mogelijk wordt om aparte volksvertegenwoordigingen (vakparlementen) te kiezen, dan valt deels het nut van demonstreren weg.

Tot zover in het kort deze oproep in naam van de representatieve democratie – en tegen hun vijanden, namelijk alle politieke partijen; en eveneens overduidelijk tegen het simpele en naïeve populisme van volksbesluiten.

Meer analyses, details, uitwerkingen, en overwegingen zijn in het Engels of in het Duits te vinden via de link www.klasseverantwortung.de

Allard van Gent
www.allardvangent.com
13 OKT 2013